Każdy rocznik, stając przed koniecznością napisania pracy dyplomowej, ponawia pytanie o sens jej pisania. W przekonaniu większości studentów, jej tworzenie nie ma żadnego wpływu na przyszłość zawodową studenta. Przeciwnie, zabiera tylko niepotrzebnie czas, który można byłoby przeznaczyć między innymi na odbycie praktyk, stażu czy szukanie pierwszej pracy.
Po co więc właściwie pisać prace dyplomowe? Czy ich jakość ma w ogóle wpływ na to, czy dostaniemy dyplom wyższej uczelni? Czy prace licencjackie i magisterskie są tylko zwykłą formalnością, etapem, który trzeba zaliczyć, mimo że do niczego nam się nie przyda?
Oczywiście, głosy w tej sprawie są podzielone. Jedni doceniają wagę przygotowań do pisania pracy dyplomowej i jej obrony, inni uważają to za zło konieczne, pozbawione zupełnie sensu. Spróbujmy się przyjrzeć argumentom, które mogą przemawiać „za” i „przeciw” utrzymaniu konieczności pisania prac dyplomowych.
Wśród argumentów „przeciw” wymienia się przede wszystkim stratę czasu i ogromny stres, na jaki narażeni są studenci. Wiele osób stara się dowieźć, że wiedza, którą trzeba przyswoić, pisząc pracę, do niczego się w późniejszym, zawodowym już życiu nie przydaje. Takie osoby przekonują również, że w wielu przypadkach, prace dyplomowe nie są w ogóle czytane, a ich wpływ na rozwój nauki jest znikomy.
Wszystko oczywiście zależy od polityki przyjętej przez uczelnię, przekonań jej wykładowców oraz samej przydatności kierunku w rozwoju nauki. Wiele nowo powstających kierunków cechuje niska przydatność. Studenci pozyskują na nich wiedzę bardzo ogólną, pobieżną, której faktycznie nie można później do niczego wykorzystać.
Są jednak i takie uczelnie i kierunki, na których dobra praca licencjacka czy magisterska ma duże znaczenie. Na wielu takich uczelniach funkcjonują różne instytucje i koła badawcze, które prowadzą zaawansowane badania, poszukując nowych rozwiązań. Świeże spojrzenie na wiele kwestii, jakie często proponują w swoich pracach dyplomowych studenci, sprawia, że badania te mogą być wciąż kontynuowane, a ich pomysłodawcy czy współtwórcy nagradzani.
Uczelnie nagradzają bowiem najlepsze prace, co często przekłada się na możliwość rozpoczęcia kariery naukowej. Prace magisterskie często okazują się przepustką do zawodowej kariery, która zostaje ułatwiona dzięki zwycięstwu w konkursach na najlepsze prace dyplomowe z danej dziedziny.
W takich przypadkach, praca dyplomowa nie jest tylko formalnością, a badania dzięki niej prowadzone, mogą okazać się pomocne przy okazji badań nad wieloma chorobami czy zjawiskami społecznymi. Nie raz okazywało się, że takie pogłębione studia doprowadzały do wielkich odkryć.
Pisanie pracy dyplomowej to jednak nie wszystko, student bowiem musi ją obronić. W większości przypadków obrona jest tylko formalnością, przede wszystkim ze względu na to, że sama praca jest już wysoko oceniona i uznawana za nowatorską.
Nie oznacza to jednak, że obrona nie jest potrzebna. Jej celem jest sprawdzenie, na ile student zrozumiał dany temat i czy potrafi bronić postawionych w pracy tez. Obrona często też ujawnia, że praca nie była pisana przez danego studenta. Jest więc egzaminem weryfikującym nie tylko wiedzę, lecz także prawdomówność studenta.
Osoby, które dzięki sumiennej i często żmudnej pracy odniosły sukces, zawsze będą twierdziły, że pisanie pracy nie jest tylko formalnością, raczej wielkim wyzwaniem, które pozwala na sprawdzenie swojej wiedzy i umiejętności. Warto rzetelnie do tego zadania podejść.